ธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์
เรารู้กันดีว่า " เมล็ดพันธุ์ " เป็นหัวใจสำคัญในการเริ่มทำการเกษตร หากไม่มีเมล็ดพันธุ์ เกษตรกรก็คงเริ่มลงมือเพาะปลูกไม่ได้ มาร่วมสร้างคลังอาหารที่ยั่งยืนของชาติและบรรเทาความยากจนของเกษตรกรไทยเพื่อจัดซื้อเมล็ดพันธุ์ เพื่อให้บริการกู้ยืมเมล็ดพันธุ์แก่เกษตรกร และส่งเสริมการทำเกษตรอินทรีย์เพื่อเกิดเป็นระบบการช่วยเหลืออย่างยั่งยืน
ระยะเวลาโครงการ 1 ปี พื้นที่ดำเนินโครงการ ลพบุรี
ยอดบริจาคขณะนี้
10,950 บาทเป้าหมาย
33,000 บาทสำเร็จแล้ว
ความคืบหน้าโครงการ
ความคืบหน้าธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์จังหวัดลพบุรี
หลังจากที่ บริษัท นวัตกรรมชาวบ้าน จำกัด ได้คัดเลือกเกษตรกรจาก หมู่ที่ 1,2,3 ต.เขาสมอคอน จ.ลพบุรีจำนวน 7 คน ที่มีความพร้อมเข้าร่วมโครงการธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์ เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2555 เราก็ได้เริ่มทดลองปลูกข้าวอินทรีย์สายพันธุ์สินเหล็กในพื้นที่จำนวน 50 ไร่ โดยการปฏิบัติจริงครั้งนี้ เกษตรกรได้เรียนรู้วิธีการคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าว พร้อมการจัดการพื้นที่เกษตรกรรมเพื่อลดความเสียหายจากภัยธรรมชาติและเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต
ที่มา/ความสำคัญโครงการ :
เหตุการณ์น้ำท่วมครั้งใหญ่ ชาวนาเกิดสูญพืชผลและรายได้ที่จะเป็นเงินทุนในการทำการเกษตร และต้องกู้หนี้ยืมสินเพื่อเป็นเงินทุนไปซื้อเมล็ดพันธุ์และ ไม่มีสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้เพื่อการผลิตอีกครั้ง พวกเขาจะกลับมาทำเกษตรกรรมอีกครั้งได้อย่างไร หากไม่มีทั้งเงินทุนทั้ง "เมล็ดพันธุ์" เพื่อเริ่มเพาะปลูก
โครงการ ธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์ จึงเกิดขึ้น โดยเครือข่ายนวัตกรรมชาวบ้าน เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรผู้ขาดแคลน "เมล็ดพันธุ์" ในการเพาะปลูก ธนาคารเมล็ดพันธุ์ ประกอบการในรูปแบบและธุรกรรมเหมือนธนาคาร แต่เปลี่ยนจาก เงิน เป็น "เมล็ดพันธุ์" มีทั้งบริการให้กู้ และ ยืม เมล็ดพันธุ์ แต่ไม่ได้ให้แค่เมล็ดพันธุ์เท่านั้น แต่จะทำงานควบคู่ไปกับการให้ความรู้เกษตรกรในการเพาะปลูกแนว "เกษตรอินทรีย์" ซึ่งช่วยลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกร ในระยะยาว
เมล็ดพันธุ์ ของธนาคาร มาจากหลากหลายท้องถิ่น ผ่านการคัดและเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี รวมทั้งวิจัยและรวบรวมสายพันธุ์ที่เป็นประโยชน์ เช่น ข้าวสายพันธุ์ที่ทนต่อน้ำท่วม ฯลฯ เมล็ดพันธุ์ของ ธนาคารเป็น เมล็ดพันธุ์อินทรีย์ คุณภาพสูง แข็งแรง ปราศจากโรคแมลง ให้ผลผลิตดี
มารู้จักกันสักนิดกับ " เครือข่ายนวัตกรรมชาวบ้าน " (Grassroot Innovation Network - GIN)
เครือข่ายนวัตกรรมชาวบ้าน มีประสบการณ์การทำงานที่ยาวนานด้านเกษตรอินทรีย์และนวัตกรรมเพื่อส่งเสริมเกษตรกรไทย เครือข่าย ฯ ประสบความสำเร็จมาแล้วกับกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดบุรีรัมย์ ได้ทำการช่วยเหลืออย่างเป็นระบบ นับตั้งแต่เรื่อง เมล็ดพันธุ์ข้าว ปุ๋ยอินทรีย์ การให้ความรู้ การทำงานร่วมกับชาวบ้านเพื่อพัฒนาการทำเกษตรกรรมแบบเกษตรอินทรีย์ รวมทั้งช่วยเหลือด้านการตลาด ด้วยการรับซื้อผลิตผลและหาช่องทางจำหน่ายให้อีกด้วย
รู้จักกับคุณ นาวี นาควัชระ ผู้ประสานงานเครือข่ายนวัตกรรมชาวบ้าน และแนวคิดการทำงานของเขาได้ที่ http://change.in.th/?p=66
ประโยชน์ของโครงการ :
ธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์
- ช่วยสำรองเมล็ดพันธุ์ให้เกษตรกรไว้ใช้ยามขาดแคลน เช่น ผลกระทบจากภัยพิบัติ
- ช่วยส่งเสริมความมั่นคงทางอาหาร
- ฟื้นฟูภาคเกษตรกรรมเมื่อประสบภัยพิบัติ
- ยกระดับคุณภาพชีวิตเกษตรกรไทยให้มีแหล่งรายได้และทุนการผลิตที่มั่นคง จากการเพาะปลูกแนวเกษตรอินทรีย์
กิจกรรมที่จะดำเนินโครงการ :
- ลงพื้นที่พูดคุย พบปะกับเกษตรกรกลุ่มเป้าหมาย พูดคุยกับผู้นำชุมชน สร้างความเข้าใจและเห็นความสำคัญของโครงการธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์ และการทำเกษตรอินทรีย์
- ตั้งคณะกรรมการในพื้นที่จังหวัด จัดตั้งและดำเนินการธนาคารเมล็ดพันธุ์
- รับสมัครเกษตรกรเป็นสมาชิกเข้าร่วมโครงการ ไม่น้อยกว่า 100 ครอบครัว
- จัดหาเมล็ดพันธุ์เพื่อใช้ในธนาคารเมล็ดพันธุ์ ให้ความรู้ด้านการทำเกษตรอินทรีย์ และให้บริการ กู้ยืม เมล็ดพันธุ์ ดูแล เยี่ยมเยือนเกษตรกรที่เป็นสมาชิก
สมาชิกภายในทีม :
- เครือข่ายนวัตกรรมชาวบ้าน
- เกษตรกรหรือชาวบ้านในพื้นที่ พื้นที่ละ 1 คน
ภาคี :
ชุมชนพื้นที่ในจ.ลพบุรี
ธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์เริ่มดำเนินการด้วยเทใจก้อนแรก
เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม ที่ผ่านมาทางเทใจได้โอนเงินจำนวน 8,145 บาทไปให้กับเครือข่ายนวัตกรรมชาวบ้าน (GIN) เพื่อไปเริ่มดำเนินโครงการธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์กันแล้ว เรามั่นใจว่าการดำเนินของโครงการจะทำให้ประเทศไทยเพิ่มวิถีเกษตรอินทรีย์ต่อไป
เดี๋ยวเราจะให้คุณนาวี นาควัชระ นำเรื่องราวและภาพมาให้ทุกท่านชมกันนะคะว่า เงินก้อนแรกของเทใจนำไปทำอะไรได้บ้าง
มาร่วมมือกันส่งเสริมโครงการธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์กับเทใจดอทคอม.
ลงพื้นที่ ต.เขาสมอคอน อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี
เมื่อวันที่ 30 สิงหาคม 2555 โครงการธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์ได้ลงพื้นที่หมู่ที่ 1 ,2 และ 3 ต.เขาสมอคอน อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี เพื่อแนะนำองค์กรนวัตกรรมชาวบ้านให้สมาชิกเกษตรกรรู้จัก และบอกเล่าที่มาของโครงการที่จะทำในพื้นที่ นอกจากนั้นยังพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการ เบื้องต้นพบว่าเกษตรกรมีปัญหาเกี่ยวกับต้นทุนในการทำนา สุขภาพและผลกระทบจากการใช้สารเคมีในนาข้าว การระบาดของโรคและแมลงในนาข้าว รวมถึงหนี้สินครัวเรือน
นายบุญชู คุ้มม่วง เกษตรกรหมู่ที่ 2 กำลังให้ข้อมูลกับทางโครงการ
เกษตรกรยินดีที่จะเข้าร่วมโครงการ พร้อมที่จะทดลองทำเกษตรอินทรีย์ แต่มีความกังวลใจอยู่บ้างเกี่ยวกับเรื่องของพันธุ์ข้าวที่ทีมทำงานจะมาส่งเสริม มีการสอบถามเพิ่มเติมถึงรายละเอียดของพันธุ์ข้าวและความทนทานศัตรูพืช
หลังจากนั้นโครงการได้จัดกิจกรรมครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 27 กันยายน 2555 เพื่อประชุมเรื่องพันธุ์ข้าวที่ใช้ และการวาดแผนผังฟาร์ม โดยอธิบายลักษณะพันธุ์ข้าวชนิดต่างๆ ให้กลุ่มเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการได้รับทราบ และสอนวิธีการเขียนแผนผังนาหรือที่ตั้งฟาร์มให้กับเกษตรกร เพื่อให้เกษตรกรรู้จักการออกแบบผังนาที่ถูกต้อง
เกษตรกร หมู่ที่ 1, 2 , 3 จำนวน 14 ราย ร่วมประชุมกับทางโครงการ
ตัวอย่างแผนผังที่ตั้งฟาร์มของนางแสงดาว ชมบุญ เกษตรกรหมู่ที่ 2
ล่าสุดเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2555 ได้ลงพื้นที่ไปจัดกิจกรรมครั้งที่ 3 เพื่อให้เกษตรกรเรียนรู้ขั้นตอนและหลักการพื้นฐานในการทำเกษตรอินทรีย์ที่ถูกต้อง และเปิดโอกาสให้มีการแลกเปลี่ยนความรู้ในการทำการเกษตรร่วมกันกับทีมงาน โดยเฉพาะประเด็นเรื่องของประสิทธิภาพของการทำเกษตรอินทรีย์ในระยะเริ่มต้นที่ทำให้ผลผลิตที่ได้มีจำนวนลดลงเมื่อเทียบกับการใช้ปุ๋ยเคมีซึ่งเป็นประเด็นที่เกษตรกรให้ความสำคัญและกังวลใจ สำหรับฤดูการผลิตนี้จึงเน้นการลดการใช้สารเคมีในการปราบศัตรูพืชก่อน และเมื่อเกษตรกรมีความพร้อมจึงจะขยายให้มีการผลิตตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ให้มากขึ้น
นอกจากนี้ทีมงานยังเน้นการให้ความสำคัญต่อการบันทึกต้นทุนของการทำนาเพื่อให้เกษตรกรได้ตระหนักถึงรายจ่ายที่ลดลงและกำไรที่มากขึ้นจากการทำเกษตรอินทรีย์ ถึงแม้ปริมาณผลผลิตจะลดลงก็ตาม
ความคืบหน้าธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์จังหวัดลพบุรี
หลังจากที่ บริษัท นวัตกรรมชาวบ้าน จำกัด ได้คัดเลือกเกษตรกรจาก หมู่ที่ 1,2,3 ต.เขาสมอคอน จ.ลพบุรีจำนวน 7 คน ที่มีความพร้อมเข้าร่วมโครงการธนาคารเมล็ดพันธุ์อินทรีย์ เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2555 เราก็ได้เริ่มทดลองปลูกข้าวอินทรีย์สายพันธุ์สินเหล็กในพื้นที่จำนวน 50 ไร่ โดยการปฏิบัติจริงครั้งนี้ เกษตรกรได้เรียนรู้วิธีการคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าว พร้อมการจัดการพื้นที่เกษตรกรรมเพื่อลดความเสียหายจากภัยธรรมชาติและเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต
แผนการใช้เงิน
| รายการ | จำนวน | ราคารวม (บาท) |
|---|---|---|
| ค่าเมล็ดพันธุ์ข้าว ( สินเหล็ก,หอมนิล,ไรซ์เบอรี่, หอมชลสิทธิ์, เจ็กเชย ฯลฯ ) | 30 | 4,000 |
| ค่าเมล็ดพันธุ์พืชอื่นๆ เช่น ถั่ว, ผัก, ต้นกล้า ฯลฯ กก. | 20 | 1,000 |
| รถเข็นกระสอบข้าว | 2 | 6,000 |
| ตาชั่งแบบรางเลื่อนขนาดชั่ง 500 กก. | 10 | 10,000 |
| ผ้าใบพลาสติคสำหรับคลุมกระสอบเมล็ดพันธุ์เพื่อป้องกันฝนขนาด 12x6 เมตร | 1 | 12,000 |
