ซื้ออุปกรณ์ช่วยเหลือผู้ป่วยระยะสุดท้ายของชีวิต

ปัจจุบัน การเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งมีแนวโน้มเพิ่มอย่างมากขึ้นเรื่อยๆ แต่เครือข่ายองค์กรสาธารณสุขยังมีอุปกรณ์ที่จำเป็นต่อการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายไม่เพียงพอต่อความต้องการ โดยเฉพาะผู้ป่วยที่รักษาไม่หาย อยู่ในระยะลุกลามเข้าสู่วาระสุดท้ายของชีวิต ต้องมีชีวิตอยู่กับความทุกข์ทรมานทั้งด้านร่างกาย ผู้ป่วยจะมีความเจ็บปวดที่รุนแรงมากขึ้น ร้องครวญครางตลอดเวลา ดิ้นกระสับกระส่าย หายใจลำบาก เหนื่อยหอบ พักไม่ได้ ทานไม่ได้ ท้องผูก สีหน้าแสดงออกซึ่งความทรมานและความเจ็บปวด ด้านจิตใจของผู้ป่วยเองและของครอบครัวด้วย ผู้ป่วยจะมีอาการกระวนกระวาย ไปจนถึงซึมเศร้า ทำให้ผู้ป่วยต้องเข้าออกโรงพยาบาลเป็นระยะๆ เพื่อให้พอที่จะประคับประคองอาการและบรรเทาความเจ็บปวดได้บ้าง จนกว่าผู้ป่วยจะเสียชีวิตลง

ทางทีมสหวิชาชีพพร้อมกับเครือข่ายสุขภาพอำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง และอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ตำบลป่าตัน อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง อีก 175 คน ได้ออกติดตาม เยี่ยมและดูแลให้การพยาบาลผู้ป่วยครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด 9 หมู่บ้าน ในตำบลป่าตัน อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง ซึ่งมีผู้ป่วยระยะมะเร็งระยะสุดท้าย ผู้ป่วยสูงอายุติดบ้านติดเตียง ผู้ป่วยไตวายระยะสุดท้าย ที่ต้องได้รับการดูแลแบบประคับประคอง อยู่ 200 กว่าคน พบว่าผู้ป่วยมีปัญหาทั้งด้านความเจ็บปวดทรมานจากโรค ทำให้คนไข้ต้องอยู่ในความทุกข์ทางกายและทางจิตใจ ต้องได้รับยามอร์ฝีนเพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวด

อย่างไรก็ตาม ทางทีมได้ตระหนักเห็นความสำคัญของการดูแลผู้ป่วยให้หลุดพ้นจากความทรมาน และการดูแลเพื่อให้ครอบคลุม 4 มิติ ทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม จิตวิญญาณ เพื่อให้ผู้ป่วย “อยู่อย่างสบาย ตายอย่างสงบ” สมศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ โดยการให้ยามอร์ฟีนใต้ผิวหนังในผู้ป่วยระยะท้าย เนื่องจาก การให้ยามอร์ฟินโดยการทาน ผู้ป่วยจะเริ่มกลืนไม่ได้ แผ่นแปะยามอร์ฟีนเริ่มไม่ได้ผล การฉีดยามอร์ฟีนเข้าทางผิวหนังโดยผ่านเครื่อง Syringe driver เพื่อบรรเทาความเจ็บปวดทรมานของผู้ป่วยในระยะท้ายของชีวิตจะช่วยให้ คลายความเจ็บปวดทรมานลง ทำให้ผู้ป่วยสบาย ไร้ซึ่งความเจ็บปวดทรมาน จากไปอย่างสงบภายใต้ความอบอุ่นของครอบครัวและญาติพี่น้องที่บ้าน

ทางทีมจึงขอระดมทุนเพื่อจัดซื้ออุปกรณ์ Syringe driver ให้เพียงพอกับจำนวนผู้ป่วยที่เพิ่มขึ้นทุกวัน ซึ่งการให้ยามอร์ฟีนเพื่อระงับอาการเจ็บปวดผ่านเครื่อง Syringe driver เป็นวิธีการที่ดีที่สุด อันตรายน้อยที่สุด และเหมาะสำหรับสำหรับผู้ป่วยระยะประคับประคองที่ต้องการกลับไปใช้ชีวิตช่วงสุดท้ายที่บ้าน เนื่องจากไม่สามารถรับยามอร์ฟีนฉีดได้ แต่ปัจจุบันโรงพยาบาลแม่ทะ มีเครื่อง Syringe driver อยู่เพียงเครื่องเดียว ไม่เพียงพอต่อความต้องการ นอกจากนี้ โครงการจะจัดซื้ออุปกรณ์อื่นที่จำเป็น ได้แก่ ออกซิเจนพร้อมเกย์ เตียงลม พร้อมกับการฝึกทักษะให้ญาติและ อสม. เข้าใจและใช้เครื่องมื่อต่างๆได้ในชุมชน โดยมีพยาบาลในทีมดูแลผู้ป่วยประคับประคองและพยาบาลในรพ.สต.เป็นผู้ดูแลระหว่างการให้ยาและจะติดตามเป็นระยะๆ อย่างใกล้ชิดเพื่อให้แสงสุดท้ายของผู้ป่วยอยู่รายรอบภายใต้ความรักของครอบครัวและคนที่รักทุกคน 

การทำงาน

1. ประชุมทีมงานหน่วยปฐมภูมิบ้านอ้วนนาคต อำเภอแม่ทะ และทีมสหสาขาวิชาชีพ
2. จัดทำทะเบียนเพื่อการติดตามผู้ป่วยระยะประคับประคอง
3. พัฒนาศักยภาพทีมและภาคึเครือข่ายให้มีทักษะและความชำนาญในการดูแลผู้ป่วยระยะประคับประคอง
4. ดำเนินการติดตามเยี่ยมบ้านในกลุ่มผู้ป่วยระยะท้าย ในพื้นที่อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปางให้ครอบคลุม ทันท่วงที
5. ประสานภาคีเครือข่ายการดูแลผู้ป่วยในชุมชน เช่น วัด , เทศบาลป่าตัน นาครัว ,ชมรมอสม.
6. สรุปผลการดำเนินงานโครงการ

ประโยชน์ของโครงการ

1. ผู้ป่วยระยะท้ายของชีวิต ได้รับการดูแลแบบประคับประคอง โดยทีมสุขภาพ ,ครอบครัว ,ชุมชนและภาคีเครือข่ายสุขภาพ
2. ผู้ป่วยในระยะท้าย ไม่ทุกข์ทรมานจากอาการเจ็บปวดของโรค
3. การมีส่วนรวมในชุมชน ภาคี เครือข่ายชุมชนเกิดความรัก ความผูกพัน และช่วยเหลือกันในชุมชน
4. ผู้ป่วยเสียชีวิตอย่างสมศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์

ทีมงาน

ทีมงานเครือข่ายดูแลผู้ป่วยระยะประคับประคอง อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง ประกอบด้วย 

• นางนุช วงศ์สวัสดิ์ ประธานชมรม อสม.ตำบลป่าตัน 
• นายสุพิน สมณะ ประธานอสม.บ้านนาคตพัฒนา 
• นางประไพ เชื้อคำลือ อสม.ตำบลป่าตัน
• นางสาวอัญธิกา ปัญญาฟู ประธานอสม.บ้านนาคต
• นางปิลันธา วาดวงศ์ยศ ประธานอสม.บ้านดอกสะบันงา
• นางนภัสสร จูงตระกูลรัตน์ ประธานอสม.บ้านนาคตแพะ
• นายสายันต์ ตระกูลใต้ ประธาน อสม.บ้านปง
• นายนิคม บุญเรือง ประธาน อสม.บ้านนากว้าว
• นางสุดเฉลียว วงศ์สิงห์แก้ว ประธานอสม.บ้านป่าตันเหนือ
• นายชรินทร์ เชื้อคำลือ ประธาน อสม.บ้านป่าตันใต้
• ร่วมกับอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ตำบลป่าตัน อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง อีก 175 คน 
• นางอุษณีย์ ประเสริฐ พยาบาลวิชาชีพ รพ.สต.บ้านนาคต (ผู้ประสานงานโครงการ)

ภาคี

• ชมรมอสม.ตำบลป่าตัน –นาครัว  
• เทศบาลตำบลป่าตัน-นาครัว