ปันสุขเพื่อคนไร้บ้าน โดยอิสรชน

ปัญหาสังคมและวิธีการแก้ไขปัญหา

 "สุขภาพเป็นเรื่องของชีวิต" ที่มีความเกี่ยวเนื่องกับภาวะด้านต่างๆ 4 ด้าน คือ กาย จิต สังคม และจิตจากการนโยบายทำงานของมูลนิธิอิสรชนที่ดำเนินกิจกรรมกับคนไร้บ้าน หรือ ผู้ใช้ชีวิตในที่สาธารณะในพื้นที่รอบเขตสนามหลวง ตรอกสาเก ราชดำเนิน ทำงานเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต ฟื้นฟูสภาพจิตใจและฟื้นฟูสภาพครอบครัว ชุมชน สังคมรอบข้าง ได้ลงพื้นที่เก็บข้อมูลคนไร้บ้านร่วมกับ พม. และ สสส. พบว่า จำนวนคนบ้านในประเทศไทยที่นับได้ เมื่อเดือนพ.ค. 2023 มีจำนวนทั้งหมด 2,499 คน ใช้ชีวิตอยู่ในกรุงเทพมหานคร 1,271 คน คิดเป็น 50.86% สัดส่วนอายุที่พบมากที่สุดเป็นวัยกลางคนอายุ 40-59 ปี 56.8% รองลงมาเป็นวัยสูงอายุ อายุ 60 ปีขึ้นไป 22.1% วัยแรงงาน อายุ 19-39 ปี 20% ทั้งยังพบคนไร้บ้านหน้าใหม่ถึง 39 % นอกจากนี้ยังพบคนไร้บ้านมีปัญหาติดสุรา 18.1% ปัญหาสุขภาพจิต 17.9% อีกทั้งมีผู้สูงอายุไร้บ้านเพิ่มสูงขึ้น 22% ผลการสำรวจสะท้อนถึงสัดส่วนคนไร้บ้านสูงอายุที่เพิ่มสูงขึ้น ทั้งมีคนไร้บ้านหน้าใหม่เพิ่ม จากการลงพื้นที่ เก็บข้อมูลครั้งนี้ ทำให้ทางมูลนิธิฯ ออกแบบการทำงาน กิจกรรมและส่งเสริมนโยบายด้านคนไร้บ้านสูงอายุ สุขภาพกายและจิตใจ สร้างพื้นที่ชุมชนการดูแลกันในกลุ่มคนไร้บ้าน เพื่อช่วยเหลือกัน และส่งเสริมให้คนไร้บ้านดูแลตนเองได้ ใช้ชีวิตในที่สาธารณะ ทำงานได้ กลับคืนสู่สังคมหรือเข้าถึงสิทธิสวัสดิการต่างๆ ของรัฐ เป็นการลงลึกการทำงานเดิมและขยายเนื้อหาการทำงานใหม่ ให้คุณภาพชีวิตของคนไร้บ้านดีขึ้น

ด้านโภชนาการ

พัฒนากิจกรรมปันอิ่ม ซึ่งใน 1 เดือนแจกอาหารให้คนไร้บ้าน จำนวนประมาณ 2,500 ชุด ประกอบด้วย ข้าว น้ำดื่ม ขนม โดยดำเนินการแจกอาหารทุกวันอังคารเวลา 17.00 น. บริเวณตรอกสาเก ราชดำเนิน เขตพระนคร โดยกำหนดอาหารที่ให้ เป็นอาหารผ่านการปรุงสุก สะอาด ถูกหลักอนามัย นอกจากนี้ เรายังพัฒนาโครงการให้จัดทำอาหารที่มีส่วนประกอบครบทั้ง 5 หมู่ ถูกหลักโภชนาการ อย่างน้อย 1 ครั้ง/เดือน พร้อมทั้งสร้างอาสาสมัครคนไร้บ้าน ในการประกอบอาหารปรุงสุกสะอาดตรงนั้น

ด้านสุขอนามัยทางร่างกาย

ทางมูลนิธิเห็นความสำคัญในการทำความสะอาดร่างกายของคนไร้บ้าน บางคนไม่สามารถเข้าถึงห้องน้ำ การใช้น้ำสะอาดในการชำระร่างกายได้ ช่วยลดความเสี่ยงจากโรคที่เกิดจากการใช้น้ำไม่สะอาด และสร้างความตระหนักถึงความสำคัญในการดูแลความสะอาดร่างกายตนเองและพื้นที่สาธารณะร่วมกัน จึงพัฒนากิจกรรม “1 บัตร 1 สะอาดเพื่อสุขภาวะที่ดีทางร่างกายและพื้นที่สาธารณะ” ให้คนไร้บ้าน จำนวน 50 ใบ/สัปดาห์

ด้านจิตใจ

คัดกรองคนไร้บ้านที่มีอาการจิตเวชเบื้องต้น หาอาสาสมัครดูแลเคสและส่งต่อการรักษาเข้าสู่ระบบบริการสาธารณสุข ประสานงานให้คนไร้บ้านที่มีอาการจิตเวชเข้าถึงสิทธิสวัสดิการการรักษาของรัฐ จนสามารถคืนสู่สังคมได้ โดยระหว่างทางมีการเก็บข้อมูล จัดการความรู้ เพื่อใช้ในพื้นที่อื่นๆ ต่อไป

ด้านสังคม

การดูแลกันและกัน ลงพื้นที่พูดคุย สร้างความสัมพันธ์ ทำกิจกรรมกับคนไร้บ้าน โดยเฉพาะคนไร้บ้านสูงอายุและผู้เข้าสู่วัยสูงอายุ วัยปลายการทำงานที่มาเป็นคนไร้บ้าน เพื่อดูแลสุขภาวะทางกายและจิตใจ หรือชวนคิดวางแผนสุขภาพล่วงหน้า รู้จักสิทธิสวัสดิการที่ควรจะได้รับ โดยลงพื้นที่พูดคุยกับกลุ่มเป้าหมายทุกอังคารที่ 2 และ 4 ของเดือน ครั้งละ 2 ชั่วโมง จำนวน 10 คน