กาแฟมูเซอเพื่ออาชีพผู้ดูแลป่าต้นน้ำ

ที่มา/ความสำคัญโครงการ

ชาวเขาเผ่ามูเซอ อาศัยอยู่ในพื้นที่ดอยมูเซอ จ.ตาก บริเวณป่าต้นน้ำมานานกว่า 100 ปี ต่อมาเมื่อพื้นที่ดังกล่าวถูกประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติตากสินทำให้คนเหล่านี้ถูกผลักดันออกจากพื้นที่ บ้างถูกตัดสิทธิการเป็นพลเมืองไทย ไม่ได้รับสัญชาติ และกลายเป็นเครื่องมือให้แก่ผู้ที่ต้องการแสวงหาประโยชน์จากพื้นที่ป่า 

คุณจักรพงษ์ แกนหลักในการพัฒนาความเป็นอยู่ของชาวเผ่าจึงได้นำผลผลิตที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ พระราชทานไว้ให้เมื่อกว่า 50 ปี คือ "กาแฟ"  มาเป็นเครื่องมือในการสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้แก่พี่น้องชาวเผ่า

จุดเด่นของกาแฟของดอยมูเซอ จะทำการปลูกใต้ต้นไม้ใหญ่ ผิดจากภาพที่เราคุ้นตาจากไร่กาแฟคือปลูกเป็นแถวเรียงเดี่ยวเต็มพื้นที่ เนื่องจากกาแฟมูเซอนั้นต้องการอาศัยร่มเงาไม่ให้โดนแสงแดดและน้ำค้างมากเกินไป ทำให้ต้นกาแฟแข็งแรงกว่าทั่วไปพร้อมกับรับการอุ้มชูจากใบไม้ที่ร่วงหล่นเป็นปุ๋ยชั้นดี 

กลยุทธ์ดังกล่าว ทำให้เกษตรกรยินดีที่จะดูแลป่า เพื่อให้ป่าดูแลต้นกาแฟของตน หรือเรียกได้ว่าเป็นกาแฟเพื่อการรักษาป่าอย่างแท้จริง โดยมีส่วนช่วยรักษา ดิน น้ำ ป่า เขา และสัตว์น้อยใหญ่ให้คงไว้ซึ่งระบบนิเวศน์ที่สมบูรณ์ 

ทว่า การขยายพื้นที่และชักชวนเกษตรกรชาวเขาอื่นๆ หันมาปลูกกาแฟเพื่อรักษาป่ามากขึ้น การหาตลาดเพิ่มเติมเพื่อรองรับผลผลิตนั้นเป็นสิ่งสำคัญอย่างมาก

การดำเนินงานตลอดหลายปี ทางกลุ่มยังมีอุปสรรคเรื่องการขายเมล็ดกาแฟ เนื่องจากกาแฟมูเซอยังขาดการเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตและพัฒนาคุณภาพของสินค้า ด้วยเหตุจากการขาดเครื่องมือแปรรูปเมล็ดกาแฟที่มีประสิทธิภาพส่งผลให้ต้นทุนในการผลิตยังค่อนข้างสูง ทำให้ปัจจุบันกาแฟของกลุ่มมูเซอยังมีตลาดค่อนข้างจำกัด ซึ่งส่งผลกระทบต่อชาวเขาที่อาจจะพ่ายแพ้ต่อบรรดาผู้ไม่หวังดีจนถึงขั้นสูญเสียป่าต้นน้ำแหล่งสำคัญลงไป

ทางกิจการเพื่อสังคมบริษัทนกฮูกกรุ๊ป อาสาเป็นผู้ประสานงานในพื้นที่กรุงเทพฯ เพื่อร่วมระดมทุนในการจัดซื้อเครื่องสีและคัดแยกขนาดเมล็ดกาแฟ และเครื่องผลิตไฟฟ้า เพราะเครื่องมือเหล่านี้จะเสริมความแข็งแกร่งให้กับกาแฟมูเซอและเพิ่มศักยภาพในการขยายแนวคิดการปลูกกาแฟรักษาป่าในพื้นที่อื่นๆ ต่อไป เพื่อการรักษาป่าต้นน้ำให้มีความยั่งยืนตราบสู่รุ่นลูกรุ่นหลาน

ประโยชน์ของโครงการ 

1. ให้ชาวเขาเผ่ามูเซอกว่า 150 ครอบครัวมีรายได้ที่มั่นคง
2. เสริมทักษะการดำเนินการของคนมูเซอรุ่นใหม่
3. เปลี่ยนไร่ข้าวโพดบนเขาหัวโล้นในพื้นที่ใกล้เคียง กลับเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์
4. เป็นการรักษาป่าต้นน้ำแห่งอำเภอแม่สอดอย่างยั่งยืน

สมาชิกภายในทีม

กิจการเพื่อสังคม บริษัท นกฮูกกรุ๊ป จำกัด

ภาคี 

Muser coffee