เปลี่ยนศูนย์พัฒนาเด็กปฐมวัยในพื้นที่ด้อยโอกาสให้เป็นรูปแบบบูรณาการโดยยึดเด็กเป็นศูนย์กลาง (ICAP)

ปัญหาสังคมและวิธีการแก้ไขปัญหา

ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุขปี 2560 ชี้ให้เห็นว่าพัฒนาการสมวัยเด็กปฐมวัยอายุ 0-5 ปีมีแนวโน้มลดลงในแต่ละปีและยังมีอัตราต่ำกว่าสถิติองค์การอนามัยโลกกว่าร้อยละ 15 นอกจากนี้ ข้อมูลจากมหาวิทยาลัยมหิดลเปิดเผยว่า เด็กไทยอายุ 2-6 ปีเกือบ 30% มีปัญหาพฤติกรรมที่เป็นความบกพร่องของทักษะสมองเพื่อชีวิตที่สำเร็จ หรือ Executive Function (EF) ซึ่งส่งผลต่อปัญหาพฤติกรรม และมีความเสี่ยงที่เด็กจะตัดสินใจผิดพลาด เช่น ใช้ยาเสพติด หรือ ตั้งครรภ์ในวัยเรียน เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว การส่งเสริมพัฒนาทักษะสมองให้กับเด็กปฐมวัยจึงเป็นสิ่งจำเป็นที่จะต้องวางรากฐานตั้งแต่ปฐมวัย ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยระดับสากลที่ชี้ให้เห็นว่าการส่งเสริมเด็กตั้งแต่ช่วงเริ่มต้นจะส่งผลระยะยาวต่อทั้งตัวเด็กและสังคมโดยรวม

โครงการ ICAP (Integrated Child – Centered Active Learning project ) ถูกก่อตั้งขึ้นเพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว โดยการพัฒนาศักยภาพเด็กปฐมวัยช่วงอายุ 2-6 ปี ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียน ผ่านการจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning ตามแนวทาง HighScope ซึ่งเป็นกระบวนการที่เน้นเด็กเป็นศูนย์กลาง ส่งเสริมให้เด็กมีการใช้ประสาทสัมผัสครบทุกด้านผ่านการเล่นที่มีชีวิตชีวาเพื่อเพิ่มพูนประสบการณ์ชีวิต โดยจัดการอบรมแก่คุณครูซึ่งเป็นผู้สนับสนุนให้เด็กลงมือทำด้วยตนเองตามหลักสูตรการพัฒนาเด็กปฐมวัย รวมถึงเนื้อหาอื่นๆ  เช่น การพัฒนาเด็กตามหลักพัฒนาการ การใช้วินัยเชิงบวก การจัดสุขอนามัยและสิ่งแวดล้อม โภชนาการตามวัย ฯลฯ 

เพื่อวัดผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับเด็ก โครงการ ICAP ได้ร่วมกับมหาวิทยาลัยมหิดลในการประเมินทักษะ EF ของเด็กปฐมวัยในสถานศึกษาจังหวัดลพบุรีจำนวน 5 แห่ง และพบว่าเด็กปฐมวัยภายใต้โครงการ ICAP มีคะแนน EF ที่ดีกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศอย่างมีนัยสำคัญ โดยเด็กในโครงการที่ได้คะแนน EF ต่ำกว่ามาตรฐานนั้น มีจำนวนน้อยกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศ ในขณะที่เด็กที่ได้คะแนน EF สูงกว่ามาตรฐาน มีจำนวนมากกว่าค่าเฉลี่ยประเทศ

ปัจจุบัน โครงการ ICAP มีสถานศึกษาในจังหวัดลพบุรีที่เข้าร่วมโครงการกว่า 120 แห่ง และนอกจังหวัดลพบุรีอีกกว่า 20 แห่งทั่วประเทศ ครอบคลุมเด็กปฐมวัยแล้วกว่า 9 พันคน ในการระดมทุนครั้งนี้ โครงการฯ มีแผนในการขยายผลการดำเนินงานไปยังสถานศึกษาเพิ่มเติมอีก 10 แห่ง