ชุมชนรู้ทันฝุ่น ระยะ 1

เพราะฝุ่นPM 2.5 นั้นเล็กมาก จนสายตาเรามองไม่เห็น แต่ฝุ่นเล็กๆกลับมีอำนาจทำลายล้างมหาศาล จนองค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนดให้ PM2.5 จัดเป็นสารก่อมะเร็งกลุ่มที่ 1 เช่นเดียวกับ ปรอท แคดเมียม อาร์เซนิก หรือ โพลีไซคลิกอะโรมาติกไฮโดรคาร์บอน ตั้งแต่ปี 2556 และยังเป็นสาเหตุให้ 1 ใน 8 ของประชากรโลกเสียชีวิตก่อนวัยอันควร ปัญหาฝุ่น PM 2.5 เป็นปัญหาใหญ่ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพเป็นอย่างมาก ซึ่งแม้ว่าในปัจจุบันนี้ ประชาชนคนไทยจะเริ่มมีความตระหนักรู้ถึงความรุนแรงและสาเหตุของปัญหาฝุ่นควัน จนนำไปสู่การติดตามเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด เพื่อให้สามารถดูแลและป้องกันตนเองและครอบครัวได้ อย่างไรก็ดี ยังมีประชาชนอีกจำนวนมากที่ยังขาดความรู้ความเข้าใจในสถานการณ์ที่เกิดขึ้น โดยมีสาเหตุหลักคือการไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลดังกล่าว ซึ่งไม่เพียงแต่จะเป็นอันตรายกับสุขภาพของตนเองและคนในชุมชนแล้ว ยังจะทำให้ปัญหาฝุ่นควันไม่ได้รับการแก้ไขที่ตรงจุด และส่งผลกระทบที่รุนแรงในวงกว้างต่อไป ในพื้นที่บ้านก้อ อำเภอลี้ จ.ลำพูน ได้มีการทดลองติดตั้งเครื่องวัดค่าฝุ่นในโรงเรียนบ้านก้อ ทำให้โรงเรียนเป็นศูนย์กลางในการสื่อสารให้คนในชุมชนรับรู้ถึงสถานการณ์ฝุ่นในแต่ละวัน ด้วยการใช้ธงสีต่างๆ ที่สะท้อนความรุนแรงของค่าฝุ่น โดยในช่วงทดลองพบว่าวิธีการนี้สามารถเพิ่มการรับรู้ของชุมชนในพื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพและสามารถลดระดับความเสี่ยงของอันตรายต่อสุขภาพของคนในชุมชนได้ พร้อมเกิดการรณรงค์ให้ช่วยการดับเพลิงและเลิกการเผา จึงเป็นที่มาของโครงการชุมชนรู้ทันฝุ่น ที่มีเป้าหมายหลักในการสร้างความตระหนักรู้และความเข้าใจของสถานการณ์ฝุ่นในพื้นที่เสี่ยงต่างๆ ในประเทศไทย