ส่องกล้องลำไส้ใหญ่คัดกรองมะเร็ง

ประเทศไทยเองก็เริ่มมีโครงการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ทั่วประเทศในปี พ.ศ. 2561 แต่ยังพบปัญหาว่าบางพื้นที่ยังไม่พร้อมในการดำเนินโครงการ เนื่องจากขากอุปกรณ์และบุคลากรทางการแพทย์

ทางสมาคมแพทย์ระบบทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย ได้จัดกิจกรรมส่องกล้องสัญจรในพื้นที่ขาดแคลน ร่วมกันตั้งโครงการที่จะช่วยเหลือส่องกล้องลำไส้ใหญ่เพื่อคัดกรองมะเร็ง สำหรับพื้นที่ยังต้องการความช่วยเหลือ โดยทางสมาคมฯ จะส่งทีมอาสา ที่มีทั้งแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและพยาบาลส่องกล้อง ไปช่วยส่องกล้องในโรงพยาบาลที่มีความต้องการ

จังหวัดระนองเป็นจังหวัดเล็ก ซึ่งในช่วงเริ่มโครงการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ไม่มีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านทางเดินอาหาร และมีศัลยแพทย์คนเดียวที่มีภาระงานมาก เพราะต้องทำการผ่าตัดผู้ป่วยทั่วไป สมาคมฯ จึงให้ความช่วยเหลือส่งทีมแพทย์อาสาไปส่องกล้องคัดกรองมะเร็ง ครั้งแรกเมื่อวันที่ วันที่ 1-2 พฤศจิกายน 2561 โดยใช้งบประมาณจากสมาคมฯ ในการทำกิจกรรม อย่างไรก็ตามจำนวนผู้ป่วยที่ต้องส่องกล้องคัดกรองเพราะตรวจพบสารเลือดในอุจจาระมีมากกว่าที่จะส่องกล้องหมดได้ในสองวันที่ทีมแพทย์อาสาจากสมาคมฯ ไปที่ระนอง และในปี พ.ศ. 2562 ทำให้ต้องจัดทีมแพทย์อาสาไปส่องกล้องและเปิดโครงการผ่านเทใจดอทคอม เพื่อขอรับทุนจากประชาชน

จากที่ได้รับเงินบริจาคผ่านเทใจ.คอม สมาคมแพทย์ระบบทางเดินอาหารได้จัดแพทย์ผู้เชี่ยวชาญระบบทางเดินอาหารและพยาบาลส่องกล้อง ทั้งหมดจำนวน 18 คน บินไปจังหวัดระนอง ครั้งที่สองเมื่อวันที่ 15-16 พฤศจิกายน 2562 เพื่อส่องกล้อง 2 วัน โดยทางรพ.ระนองได้นัดผู้ป่วยที่พบว่ามีสารเลือดในอุจจาระมาส่องกล้องในช่วงนั้น ผู้ป่วยที่พบความผิดปกติระหว่างการส่องกล้องจะได้รับการรักษา เช่นการตัดติ่งเนื้อระหว่างการส่องกล้องเลย หรือหากไม่สามารถรักษาระหว่างส่องกล้องก็จะมีการส่งต่อให้ศัลยแพทย์ที่รพ.ระนองดูแลต่อและนัดผ่าตัด

กิจกรรมที่ดำเนินการ

จากที่ได้รับเงินบริจาคผ่านเทใจ.คอม สมาคมแพทย์ระบบทางเดินอาหารได้จัดแพทย์ผู้เชี่ยวชาญระบบทางเดินอาหารและพยาบาลส่องกล้อง ทั้งหมดจำนวน 18 คน บินไปจังหวัดระนอง ครั้งที่สองเมื่อวันที่ 15-16 พฤศจิกายน 2562 เพื่อส่องกล้อง 2 วัน โดยทางรพ.ระนองได้นัดผู้ป่วยที่พบว่ามีสารเลือดในอุจจาระมาส่องกล้องในช่วงนั้น ผู้ป่วยที่พบความผิดปกติระหว่างการส่องกล้องจะได้รับการรักษา เช่นการตัดติ่งเนื้อระหว่างการส่องกล้องเลย หรือหากไม่สามารถรักษาระหว่างส่องกล้องก็จะมีการส่งต่อให้ศัลยแพทย์ที่รพ.ระนองดูแลต่อและนัดผ่าตัด

ผลการดำเนินการ

ทางรพ.ระนอง ได้ดำเนินการนัดผู้ป่วยมา 184 คน แต่จำนวนผู้ป่วยที่มาส่องกล้องจริงในสองวันที่จัดโครงการ คือ 136 คน ในจำนวนนี้เราพบผู้ป่วยที่มีมะเร็งลำไส้ 4 คน ซึ่งทั้ง 4 คน พบมะเร็งในระยะเริ่มต้นหรือปานกลาง และได้รับการรักษาต่อ นอกจากนั้นพบว่าผู้ป่วย 42 คน มีติ่งเนื้อชนิดที่สามารถจะกลายเป็นมะเร็งได้หากชิ้นเนื้อนั้นโตขึ้น และได้รับการตัดติ่งเนื้อนั้นออกระหว่างการส่องกล้องไปแล้ว