ป่าจิ๋วในเมือง “ฟื้นธรรมชาติ สู้ฝุ่นพิษ ดูดคาร์บอน เมืองเย็นลง”

มาช่วยกันทำให้กรุงเทพมีป่าจิ๋วๆ ในสวนใกล้บ้านและโรงเรียน ป่าจิ๋วจะตอบปัญหาชีวิตขาดธรรมชาติของคนเมือง ลดความร้อนที่เพิ่มขึ้นจากวิกฤตภูมิอากาศ แถมยังกรองฝุ่นพิษทั้ง PM 2.5 - ควันไอเสีย นอกจากนั้นยังเป็นการฟื้นฟูให้ธรรมชาติกลับเข้ามาในเมือง ทำให้เกิดการเชื่อมพื้นที่ให้สัตว์น้อยใหญ่ทั้งนก หนอน ผีเสื้อ ผึ้ง กระรอก แมลงปอ ฯลฯ มีที่พักและที่อยู่ในเมืองดุจเป็นโอเอซิสของเหล่าสิ่งมีชีวิต ช่วยสร้างความหลากหลายทางชีวภาพ ไปพร้อมกับเป็นพื้นที่เรียนรู้ธรรมชาติของเด็ก เยาวชน และชาว กทม.

ป่าจิ๋วเกิดจากการปลูกต้นไม้ตามแนวทางฟื้นป่าด้วยวิธีพรรณไม้โครงสร้าง (framework species method) เป็นต้นไม้ท้องถิ่น 500 ต้นต่อไร่ซึ่งจากการวิจัยพบว่าเหมาะสมกับการตั้งต้นให้กับพื้นที่ที่ต้องการฟื้นฟูให้มีลักษณะใกล้เคียงกับป่าธรรมชาติ โดยมีต้นไม้ประมาณ 20-30 ชนิด ผสมกันทั้งพรรณไม้ที่เลี้ยง (pioneer species) ที่สร้างเรือนยอดปกคลุมพื้นที่ได้เร็ว และพรรณไม้เสถียร (climax species) ซึ่งมีอายุขัยเฉลี่ยยาวนาน ทนทาน เป็นอาหารให้สัตว์ตามธรรมชาติได้ เน้นพันธ์ุดึงดูดสัตว์ผู้ช่วยกระจายเมล็ดเข้ามาในพื้นที่ ซึ่งเพียง 3 ปีก็จะสูงเลยหัวคน ให้ร่มเงา พอเรือนยอดชิดกันก็ปิดไม่ให้แสงแดดลงถึงพื้น เมืองเองก็ไม่ต้องเสียค่าตัดหญ้าในพื้นที่ป่าจิ๋วอีก  

โดยมีเป้าหมายจะสร้างต้นแบบป่าจิ๋วและพื้นที่รับน้ำด้วยธรรมชาติที่แรกในเขตห้วยขวาง พื้นที่ใต้ทางด่วน พระราม 9 ตัดถนนประดิษฐ์มนูณธรรม ซึ่งเป็นพื้นที่ในโครงการสวน 15 นาทีของ กทม.​  ซึ่งวิเคราะห์แล้วว่าเป็นพื้นที่สำคัญทั้งในการสร้างความเขียวขจี ลดอุณหภูมิพื้นผิว และกรองฝุ่น PM 2.5  

กระแสเรื่องป่าจิ๋ว (tiny forest / urban forestry) เป็นที่นิยมในหลายประเทศ เช่น เนเธอร์แลนด์ อังกฤษ อินเดีย ญี่ปุ่น จีน และสิงคโปร์ ซึ่งมักจะเป็นการพัฒนาพื้นที่สีเขียวในเมือง ควบคู่ไปกับการจับคู่กับโรงเรียนที่ให้นักเรียนมาร่วมเรียนรู้ดูแลธรรมชาติใกล้พื้นที่ตัวเอง รวมถึงการติดตามความหลากหลายทางชีวภาพแบบนักวิทยาศาสตร์พลเมือง (citizen scientists) ซึ่งสำคัญต่อการสร้างให้เด็กและคนรุ่นใหม่เติบโตที่เติบโตในเมืองสามารถพัฒนาความสัมพันธ์กับธรรมชาติได้อย่างมีความหมายและจับต้องได้ และมีการวัดผลถึงประสิทธิภาพในการลดความร้อนในเมือง กรองฝุ่น PM 2.5 และรองรับน้ำตามธรรมชาติได้อย่างดี 

นอกจากนี้โครงการจะพัฒนาพื้นที่รับน้ำด้วยธรรมชาติ (natural drainage) ในพื้นที่สวนเป้าหมายร่วมไปกับป่าจิ๋ว เพื่อปรับพื้นที่ให้มีความสามารถในการช่วยรับน้ำฝนในพื้นที่ตนเอง หรือช่วยรับน้ำฝนจากพื้นสาธารณะโดยใช้วิธีการตามธรรมชาติ นอกจากเป็นการฟื้นธรรมชาติแล้วยังเป็นการเพิ่มความสามารถของพื้นที่ในการรับมือมรสุมที่รุนแรงให้กับเมือง ลดความเสี่ยงเรื่องน้ำท่วมพื้นที่ลง 

ซึ่งเมื่อพัฒนาพื้นที่ได้สำเร็จก็จะเป็นต้นแบบต่อการขยายผลให้เกิดป่าจิ๋วและพื้นที่รับน้ำด้วยธรรมชาติให้กระจายไปยังพื้นที่สวน 15 นาทีต่างๆ ใน กทม. ในอนาคตอันใกล้   

ขั้นตอนการดำเนินโครงการ