“ปลูก ปันอิ่ม” สร้างแหล่งอาหาร เสริมความมั่นคงในชีวิต ให้คนไร้ที่พึ่ง

ผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ คนเร่ร่อน ไร้บ้าน ซึ่งหากมองโดยผิวเผินแล้วคนกลุ่มนี้อาจไม่ได้เป็นปัญหากับสังคมโดยชัดเจน

หากในทางกลับกันพวกเขาคือ กลุ่มคนที่ถูกกระทำ ทั้งการดูถูก การถูกรังเกียจ กระทั่งถึงการที่พวกเขาเข้าไม่ถึงสิทธิสวัสดิการในหลายๆ ด้าน ทำให้คุณภาพชีวิตของพวกเขาเองที่ย่ำแย่ แต่หากมองในเชิงโครงสร้างของสังคมโดยรวมอาจพบว่า ปัญหาคนเร่ร่อน ไร้บ้าน เป็นผลสะท้อนของปัญหาที่หลากหลาย เช่น การเข้าไม่ถึงการศึกษา ความยากจน การไม่มีงานทำ ฯลฯ ซึ่งแม้มีการพยายามจัดการเรื่องต่างๆ เหล่านี้อย่างต่อเนื่อง แต่ก็ยังไม่สามารถทำได้อย่างครอบคลุมและเข้มแข็งเพียงพอให้คนทุกคนในสังคมสามารถอยู่ได้อย่างเท่าเทียม มีคุณภาพชีวิตที่ดีเพียงพอ ในขณะเดียวกันในการที่คนหนึ่งคนจะต้องออกมาเป็นคนเร่ร่อน สังคมก็ต้องสูญเสีย “ผลิตภาพ” กำลังการผลิตที่จะเป็นการขับเคลื่อนเศรษฐกิจกลุ่มเล็กๆ ด้วย

ดังนั้น การพัฒนาคุณภาพชีวิตให้กับคนเร่ร่อน นอกจากจะเป็นการทำงานในเชิงสิทธิมนุษยชน ผ่านการสร้างช่วยเหลือดูแลคนแต่ละคนเพื่อให้เขาสามารถเข้าถึงสิทธิสวัสดิการพร้อมทั้งเพื่อให้พวกเขาสามารถที่จะเคารพตัวเองพร้อมที่จะพัฒนาตนเองในฐานะมนุษย์แล้ว ยังเป็นการสร้างผลิตภาพที่สำคัญแม้จะเป็นส่วนเล็กๆ ให้กับสังคมอีกทางหนึ่งเช่นกัน

โครงการ “ปลูก ปันอิ่ม” เป็นแนวความคิดที่มูลนิธิอิสรชนคาดหวังจะใช้พื้นที่เหลือว่างของสวนมะพร้าวที่ได้รับความอนุเคราะห์มาจากเจ้าของสวนซึ่งเป็นอาสาสมัครของมูลนิธิอิสรชนให้ใช้ประโยชน์จากพื้นที่เหลือว่างในสวน เพื่อ“เปิดสวนว่าง สร้างแหล่งอาหาร เสริมความมั่นคงในชีวิต ให้คนไร้ที่พึ่ง” โดยการใช้กิจกรรมการปลูกผักทำสวนเป็นเครื่องมือในการสร้างการเรียนรู้ทักษะชีวิต พร้อมผลิตวัตถุดิบในการทำอาหารเพื่อมาแบ่งปันให้เพื่อนผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ โดยมีเป้าหมายหลัก 4 ด้านคือ

1. ผลิตวัตถุดิบเพื่อสนับสนุนกิจกรรมแบ่งปันอาหารให้กับผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ ซึ่งจะเป็นวัตถุดิบที่เพื่อนคนไร้ที่พึ่ง ผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ เป็นผู้ลงมือปลูก และดูแลเพื่อแบ่งปันแก่กันด้วยตนเอง
2. ใช้กิจกรรมการปลูกและแบ่งปันอาหารให้เป็นเครื่องมือในการพัฒนาทักษะชีวิตให้กับเพื่อผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ
3. สร้างโอกาส สร้างรายได้ให้กับเพื่อผู้ใช้ชีวิตพื้นที่สาธารณะ ในรูปแบบของค่าแรงเพื่อเป็นเงินทุนในการใช้ชีวิต(แม้อาจเล็กน้อยแต่ถือเป็นคุณค่าทางใจ) ให้กับคนไร้ที่พึ่ง ผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะที่เข้าร่วมโครงการ
4. บริหารผลผลิตให้เป็นรายได้ให้กับเพื่อนที่มาช่วยดำเนินการและแปรรูปรายได้บางส่วน(หากพอมี) เพื่อไว้เป็นอุปกรณ์ของใช้จำเป็นเพื่อแจกจ่ายเพื่อนผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะหรือเป็นต้นทุนในการทำกิจกรรมอื่นๆ ของมูลนิธิฯ ต่อไป
   
   

ขั้นตอนการดำเนินโครงการ 

1. ชักชวนเพื่อนผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ คนเร่ร่อน ซึ่งได้รับการพูดคุยพัฒนาโดยมูลนิอิสรชนในเบื้องต้นแล้วจนสามารถเป็นอาสาสมัครของมูลนิธิฯ ให้เข้าร่วมโครงการฯ
2. ศึกษาธรรมชาติของพืชผักชนิดต่างๆเพื่อคัดเลือกพืชผักที่สามารถนำมาใช้ทำอาหารเลี้ยงเพื่อนผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ คนไร้บ้าน และเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมที่จะปลูก โดยเน้นคัดเลือกผักระยะเวลาสั้นและเก็บเกี่ยวได้เร็วในช่วงประมาณ 45 วัน พร้อมทั้งกำหนดพื้นที่ปลูกที่เหมาะสม
3. พัฒนาพื้นที่เหลือว่างในสวนมะพร้าวให้เป็นพื้นที่ปลูกพืชผักแบบผสมผสาน ตามแผนที่ออกแบบไว้
4. แบ่งทีมอาสาสมัครเพื่อจัดการดูแลพื้นที่สวน อย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
5. เก็บเกี่ยวผลผลิตที่ได้รับ เพื่อนำไปใช้เป็นวัตถุดิบสนับสนุนกิจกรรมเลี้ยงอาหารผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ คนเร่ร่อน ซึ่งมูลนิธิอิสรชนมีการดำเนินงานมาอย่างต่อเนื่อง ทุกวันอังคารในพื้นที่สนามหลวง
6. ประชาสัมพันธ์โครงการเพื่อให้กลุ่มผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ คนไร้บ้าน ที่เข้ามารับแจกอาหารได้ทราบว่าเป็นผลผลิตจากการทำงานของเพื่อนของเขาเอง เพื่อเป็นแรงบันดาลใจ เป็นกำลังใจในการพัฒนาตนเองและการแบ่งปันแก่กัน
7. จัดการผลผลิตบางส่วนที่เหลือออกจำหน่ายเพื่อจัดสรรเป็นรายได้เพิ่มเติมให้กับผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ คนเร่ร่อน ที่เข้าร่วมโครงการฯ และใช้เป็นทุนจัดซื้ออุปกรณ์ของใช้จำเป็นเพื่อแจกจ่ายเพื่อนผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะหรือเป็นทุนในการทำกิจกรรมอื่นๆของมูลนิธิฯต่อไป

เป้าหมาย:

กลุ่มผู้ใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะ คนไร้บ้าน เป็นกลุ่มที่มีปัญหาในเรื่องกรจัดการตัวเอง ทักษะชีวิตมีน้อย และจำนวนมากที่มีปัญหาในด้านอาการซึมเศร้า ท้อแท้ หรือมีภาวะไร้จุดหมายในการดำเนินชีวิต

1. กลุ่มที่ได้รับประทานอาหารจากผลผลิตของสวนประมาณ 300 คน ต่อสัปดาห์
   - กลุ่มคนที่มารับประทานอาหารซึ่งมูลนิธิอิสรชนจัดเลี้ยงทุกวันอังคาร ได้รับประทานอาหารที่ดีปลอดสารพิษ พร้อมทั้งได้รับแรงบันดาลใจจากการทำงานของเพื่อนเพื่อเป็นกำลังใจในการ ปรับปรุงตนเอง
2. กลุ่มที่ได้เข้าร่วมโครงการประมาณ 10 คน
   - มีทักษะชีวิตเพิ่มขึ้นพร้อมทั้งเกิดแรงบันดาลใจในการกลับไปสร้างอาชีพของตนเองในอนาคต
   - มีรายได้บางส่วนเพื่อใช้ชีวิตต่อไป
   - เกิดความภาคภูมิใจที่สิ่งซึ่งตนเองทำสามารถนำมาเป็นอาหารเลี้ยงเพื่อนๆของตนเองได้