กิจกรรมวันสากลตระหนักถึงตัวตนคนข้ามเพศ

รายงานเฉพาะเจาะจงประเด็นคนข้ามเพศในเอเชีย แปซิฟิก ของโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (Lost in Transition, UNDP, 2012) ระบุว่ามีประชากรคนข้ามเพศประมาณ 9 - 9.5 ล้านคน

ทว่าประเทศไทยยังไม่มีการสำรวจจำนวนประชากรคนข้ามเพศอย่างเป็นระบบ มีเพียงข้อมูลเริ่มต้นจากบางแหล่งเช่น การเกณฑ์ทหารปี 2561 มีหญิงข้ามเพศต้องเข้าร่วมเกณฑ์ทหารตามกฎหมายกำหนดเป็นจำนวนประมาณ 1% ของชายที่มาเกณฑ์ทหารทั้งหมด 520,672 คน

อย่างไรก็ตามยังมีชายข้ามเพศ (ถูกกำหนดเพศกำเนิดเป็นหญิง) และ คนข้ามเพศในช่วงวัยต่างๆ อีก ซึ่งจากการเสนอภาพผ่านสื่อเป็นที่เข้าใจโดยทั่วไปในระดับนานาชาติว่าประเทศไทยเป็นชุมชนขนาดใหญ่อันดับต้น ที่มีการรวมกลุ่มของคนข้ามเพศ

ความเข้าใจเรื่องความหลากหลายทางเพศโดยเฉพาะอย่างยิ่งคนข้ามเพศที่มีตัวตนเห็นเด่นชัด ทว่าคนทั่วไปในสังคมไทยยังไม่เข้าใจคนกลุ่มนี้เท่าที่ควรเพราะติดภาพตายตัวว่ามีภาพลักษณ์ร่วมกันพื้นฐานเกี่ยวกับความตลก คนข้ามเพศในประเทศไทยยังต้องทำงานรณรงค์ต่อเนื่องในเรื่องความเท่าเทียมในโอกาสการจ้างงาน, ความเป็นมืออาชีพในสาขาวิชาชีพต่างๆ, เด็กและเยาวชนข้ามเพศต้องไม่ถูกรังแกในโรงเรียน และเป็นที่น่าสนใจว่า ประเทศไทยเป็นแหล่งใหญ่อันดับต้นของโลกที่ได้รับการยอมรับเกี่ยวกับการผ่าตัดยืนยันตัวตนทางเพศและการแปลงเพศ แต่ประเทศไทยไม่มีกฎหมายรับรองสถานะบุคคลให้คนข้ามเพศแม้จะผ่านการแปลงเพศไปแล้ว ซึ่งสร้างปัญหาอุปสรรค และความไม่เท่าเทียมในการดำเนินชีวิตให้กับคนกลุ่มนี้อย่างมาก ทั้งในเรื่องการทำธุรกรรมทางการเงิน, การติดต่อราชการ, การเดินทางต่างประเทศ, หรือแม้แต่การสมัครงานดังที่กล่าวไปข้างต้น

กิจกรรมที่จะนำสู่การทำความเข้าใจสมาชิกกลุ่มต่างๆ ในสังคมจึงมีความสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสื่อสารเรื่องความหลากหลายและเท่าเทียมทางเพศ ซึ่งกิจกรรมวันสากลตระหนักถึงตัวตนคนข้ามเพศ (Trans Day of Visibility #TDOV2019Thailand) จะจัดขึ้นเป็นครั้งที่ 3 ในประเทศไทย วันที่ 31 มีนาคม พร้อมกับเครือข่ายการทำงานเรื่องคนข้ามเพศทั่วโลก โดยเสมือนว่าเป็นประเพณีแล้วที่จะรวมตัวศิลปิน นักร้อง นักดนตรี นักแสดง รวมทั้งเพื่อนๆ มาร่วมชม ร่วมฟัง ร่วมพูดคุย เพื่อเฉลิมฉลองการมีตัวตนและไฮไลท์งานที่ผ่านมาที่ประสบความสำเร็จในการขับเคลื่อนให้สังคมตระหนักถึงคนข้ามเพศในทิศทางที่เหมาะสม

#TDOV2019Thailand วางแผนจัดขึ้นโดย “บีวิซิเบิลเอเชีย” (Be Visible Asia) องค์กรไม่แสวงผลกำไร ด้านความหลากหลายทางเพศ ร่วมกับ สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย; องค์กรแรกที่จดทะเบียนในประเทศไทยเพื่อทำงานด้านความหลากหลายทางเพศ และ องค์กรพัฒนาเอกชนอื่นๆ อีกมากในเครือข่ายความหลากหลายทางเพศ คณะทำงานได้ผ่านการจัดกิจกรรมรณรงค์เพื่อความเท่าเทียมและสิทธิทางเพศมาแล้วมากมาย เช่น วันสากลยุติความเกลียดกลัวคนรักเพศเดียวกัน คนข้ามเพศ คนรักสองเพศ (IDAHOT Thaiand, 17 May) ซึ่งตามที่กล่าวไป TDOV ถูกจัดโดยกลุ่มคนเหล่านี้มาแล้วถึง 2 ปีต่อเนื่องกัน โดยปีนี้จะจัดขึ้นที่ มณเฑียรมอลล์ อาคารลายไทย ชั้น 2, สุรวงศ์ กรุงเทพฯ

กิจกรรมในงานประกอบด้วย

• 15.00 :  ลงทะเบียน และชมการออกบูธจากองค์กรพัฒนาเอกชน และภาคี
• 16.30 :  Pre-session เสวนาเธอคือตำนานและความสำเร็จ  คุณบอยไม่ดื่ม (TBC) และ คุณประภากมล หุ่นใย รองอันดับ 1 มีสอัลคาซ่าร์ 2001
• 18.00  : พิธีเปิด คุณเปรมปรีดา ปราโมช ณ อยุธยา,คุณกิตินันท์ ธรมธัช นายกสมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย และตัวแทนกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (TBC) 
• 18.30 :  ฟังเพลงสไตล์แจ๊สกับ จอนนิเฟอร์ The Voice 
• 19.00 : ชิน ภัธราปกรณ์ ชินอักษร หนุ่มเสียงเข้มจาก I can see your voice กับเพลงฟังสบายๆ
• 19.45 : เดินชมศิลปะสะท้อนวิถีชีวิตคนข้ามเพศ โดย สุดาภรณ์ เตจา 
• 20.00 : คุยเรื่องหนังสือแปล เกี่ยวกับคนข้ามเพศ และแนวโน้มการนำเสนอหนังสือเก่าเรื่องเพศ กับ คุณเชน สุวิกะปกรณ์กุล เจ้าของ Hardcover book 
• 20.30  : ซีโมน เรปเปอร์สาว จากรายการ The Voice 
• 21.00 : เจมมี่ กับการสร้างสรรค์นาฏยศิลป์จากข้อถกเถียงเรื่องเพศ วิทยานิพนธ์ปริญญาเอก ศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาฯ 

หมายเหตุ : สำหรับการสนับสนุน

• 10,000 บาท = ท่านจะได้ระบุชื่อ/ชื่อกิจการในฐานะผู้ร่วมจัด
• 5,000 บาท   = ระบุชื่อ/ชื่อกิจการ ในฐานะผู้สนับสนุนงานรณรงค์ 
• 3,000 บาท   = ระบุชื่อ/ชื่อกิจการ ในฐานะผู้สนับสนุนกิจกรรมย่อย
• 650 บาท      = ได้เสื้อ T-Shirt : Be Visible Asia  

ขั้นตอนการดำเนินโครงการ

1. ระดมทุน งบประมาณ แสวงหาทรัพยากร การสนับสนุน
2. ประสานงานกับภาคีเครือข่ายให้เกิดความร่วมมือ พร้อมจัดตั้งคณะทำงาน 
3. ระบุประเด็นหลักหรือธีมการรณรงค์ประจำปี
4. ประสานงานหาสถานที่จัดงาน ศิลปินนักแสดง และอุปกรณ์ เครื่องเสียง การจัดแต่งสถานที่
5. สื่อสารต่อเนื่องบนพื้นที่ออนไลน์
6. สรุปและประเมินผล

สามารถติดตามความเคลื่อนไหวของโครงการได้ที่ https://www.facebook.com/tdovthailand

ประโยชน์ของโครงการ

1. การสื่อสารและนำเสนอภาพลักษณ์คนข้ามเพศในทิศทางที่เหมาะสม นำโดยชุมชนคนข้ามเพศเอง
2. เกิดกิจกรรมการรวมกลุ่มคนข้ามเพศ และภาคี ซึ่งเป็นประเพณีจัดขึ้นทุกปี พร้อมกันทั่วโลก
3. การสนับสนุนให้ศิลปินข้ามเพศได้แสดงผลงานสร้างสรรค์ต่อกลุ่ม ชุมชน และสังคมวงกว้าง
4. เกิดพื้นที่สร้างสรรค์ในการนำเสนอและร่วมเรียนรู้ประเด็นความสำเร็จในการทำงานขับเคลื่อนทางสังคมในประเด็นคนข้ามเพศ และร่วมระบุก้าวต่อไป

สมาชิกภายในทีม

• เปรมปรีดา ปราโมช ณ อยุธยา
• สราวุธ อิสลาม
• ปุญชรัสมิ์ ตาเลิศ

ภาคี

• สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย https://www.rsat.info/
• Asia Pacific Coalition on Male Sexual Health (APCOM)
• เครือข่ายสุขภาพและโอกาส พัทยา ชลบุรี https://www.facebook.com/hon.house
• เครือข่ายความหลากหลายทางเพศ
• เครือข่ายการทำงานด้านสิทธิมนุษยชน